Czy badania na TSH, FT3, FT4, anty-TPO i anty-TG muszą być wykonywane na czczo?

Dostępni Endokrynolodzy w Med24

Na Med24 możesz szybko umówić się na konsultację lekarską. Podczas konsultacji może zostać wypisana recepta, a w razie konieczności także  L4 online. Sprawdź, jak teleporada może ułatwić Ci dostęp do lekarza bez wychodzenia z domu.

Badania na TSH, FT3, FT4, anty-TPO i anty-TG, które wykorzystuje się w diagnostyce tarczycy, nie muszą być wykonywane na czczo z uwagi na znikomy wpływ jedzenia na wynik badania. Taka praktyka jest jednak zwykle zalecana. Przyjmuje się, że najbardziej wiarygodne są wyniki badań wykonywanych po upływie co najmniej 8 godzin od ostatniego posiłku.

W przypadku badań hormonalnych, takich jak TSH, FT3, FT4, ważna jest pora pobrania krwi. Powinny to być godziny poranne. Ma to związek przede wszystkim z dobowym profilem wydzielania hormonów, co oznacza, że wyniki badań mogą się różnić w zależności od pory dnia. Trzeba jednak podkreślić, że hormony tarczycy, w przeciwieństwie do innych, na przykład kortyzolu, są wydzielane przez całą dobę w sposób stosunkowo stabilny.

Największe wahania rytmu dobowego mogą dotyczyć TSH (tyreotropina), który maksymalne stężenie osiąga późnym wieczorem, zaś minimalne w godzinach południowych. Podobnie zmieniają się poziomy wolnych hormonów tarczycy, takich jak FT3 (trijodotyronina) i FT4 (tyroksyna), choć są zazwyczaj niewielkie. 

Pora dnia jest również kluczowa dla kwestii porównywalności wyników badań TSH, FT3, FT4. Ma to duże znaczenie zarówno w diagnostyce chorób tarczycy, jak i kontrolowaniu stanu zdrowia oraz monitorowaniu skuteczności leczenia (np. stosowaną w terapii niedoczynności tarczycy czy choroby Hashimoto lewotyroksyną). Badania powinny być wykonywane z zleconych przez specjalistę odstępach czasu (np. co 6 tygodni), zawsze o podobnej porze dnia. 

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku markerów autoimmunologicznego procesu zapalnego w tarczycy. Przeciwciała, takie jak anty-TG (przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie) i anty-TPO (przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej), nie wykazują wyraźnego dobowego rytmu. Oznacza to, że nie trzeba ich określać o konkretnej porze dnia. 

Wykonując badania tarczycy trzeba pamiętać, że wpływ na wynik mogą mieć takie czynniki jak infekcja, ale także silny stres czy duży wysiłek fizyczny. Przed pobraniem krwi nie należy przyjmować leku zawierającego hormony tarczycy (Euthyrox, Letrox). Jeśli lekarz nie zalecił inaczej, zazwyczaj wystarczy nie przyjmować leku tego samego dnia rano przed pobraniem krwi. Dłuższe odstawienie leku, bez konsultacji z lekarzem, nie jest zalecane, ponieważ może wpłynąć negatywnie na przebieg leczenia.

W sytuacji, gdy pojawiają się objawy wskazujące na zaburzenia pracy tarczycy, należy skonsultować się z endokrynologiem. Specjalista, po zebraniu wywiadu, zleci stosowne badania, które pozwolą na rozpoznanie problemu i wdrożenie leczenia. Konsultację z lekarzem można odbyć online w trakcie teleporady - za pośrednictwem komunikatorów internetowych bądź połączenia telefonicznego lub “na kamerce”.

Specjalizacja 

Endokrynolog online